Apple, 2022 yılında iPhone’lara acil durumlar için sınırlı uydu iletişim desteği sunmaya başladığında, bu hamlenin arkasında çok daha büyük hedeflerin olduğu ortaya çıktı. Şirketin yıllar öncesine dayanan planları, yalnızca kısa mesajlarla sınırlı kalmayan, tam teşekküllü bir uydu internet hizmeti sunmayı içeriyordu. Ancak bu hayal, zamanla birçok farklı gerekçeyle sınırlı kaldı. Özellikle operatör ilişkileri, ABD hükümetiyle ilgili düzenlemeler ve Elon Musk’ın doğrudan dahil olduğu bir teklif süreci, Apple’ın geri adım atmasına yol açtı.
2015 yılında Apple, Boeing ile birlikte “Project Eagle” isimli gizli bir girişim üzerinde çalışmaya başladı. Bu projeyle amaçlanan şey, yörüngeye binlerce uydu yerleştirerek doğrudan iPhone’lara internet bağlantısı sunmaktı. Ev kullanıcıları için camlara monte edilebilecek küçük antenlerle bu hizmetin genişletilmesi de planın bir parçasıydı. Bu sayede kullanıcılar, geleneksel altyapılara bağlı kalmadan Apple üzerinden kesintisiz internet erişimi sağlayabilecekti.
Apple, operatör ilişkilerini riske atma korkusuyla projeyi sınırlamak zorunda kaldı
Ne var ki, Apple yönetimi bu girişimin mobil operatörlerle ilişkileri zedelemesinden ciddi şekilde endişe etti. Özellikle CEO Tim Cook, bu proje kapsamında mobil veri sağlayıcıların dışlanması durumunda iş ortaklıklarının zora gireceğini düşünüyordu. Bu endişe, zamanla projenin kapsamının daraltılmasına ve hatta bazı yönlerinin rafa kaldırılmasına neden oldu. Operatörlerin Apple için hem pazarlama hem de dağıtım açısından kritik önemde olduğu göz önünde bulundurulduğunda bu çekince şaşırtıcı değildi.
Bununla birlikte Apple’ın karşısına çıkan tek sorun operatör hassasiyetiyle sınırlı değildi. 2022 yılında Elon Musk, Apple’ın iPhone 14 ile yeni bir uydu özelliği duyuracağını öğrendiğinde, SpaceX aracılığıyla Apple’a özel bir teklif sundu. Musk’ın önerisine göre, Apple 5 milyar dolarlık ön ödeme yaparsa, Starlink 18 ay boyunca sadece iPhone’lara özel hizmet verecekti. Bu sürenin sonunda Apple’ın yıllık 1 milyar dolar ödeyerek hizmeti sürdürmesi gerekiyordu.
Musk’ın önerisi, içerdiği büyük meblağların ötesinde bir de süre baskısı barındırıyordu. Apple’a bu teklifi değerlendirmesi için sadece 72 saat süre tanındı. Kaynaklara göre Musk, Apple teklifi reddederse benzer bir uydu hizmetini kendisinin duyuracağını belirtti. Apple bu resti geri çevirdi ve teklif kabul edilmedi.
Elon Musk, bu kararın ardından sözünü tuttu ve iPhone 14 duyurulmadan iki hafta önce SpaceX ile T-Mobile arasında bir iş birliği açıklandı. Bu ortaklık sayesinde Starlink uyduları aracılığıyla kapsama dışı bölgelerde mesajlaşma özelliği sunulacağı duyuruldu. Bu gelişme, Apple ile Musk arasındaki uydu rekabetinin ne kadar somut ve agresif bir zemine oturduğunu gösterdi.
Apple’ın uydu hizmetini halen ücretsiz tutmasının da temel nedenleri bu gelişmelere dayanıyor. Şirketin içinde bulunduğu kaygı, hizmetin ücretli hale getirilmesi durumunda ABD yönetiminin Apple’ı telekom operatörü olarak sınıflandırabileceği ihtimali. Böyle bir durumda Apple, federal yasalar gereği mesajlaşma servislerinde hükümete yasal takip erişimi sağlamak zorunda kalabilir.
Bu olasılık, özellikle Apple’ın gizliliğe verdiği önem göz önüne alındığında, şirketin çekimser yaklaşımını daha da pekiştiriyor. iMessage gibi uçtan uca şifreleme kullanan servislerde arka kapı açılması olasılığı, Apple’ın felsefesiyle ciddi şekilde çelişiyor. Bu nedenle, şirket yönetimi uydu servislerini daha dar kapsamlı ve acil durumlarla sınırlı tutmayı tercih ediyor. Bu sınırlı strateji, gizlilik ve regülasyon risklerini azaltmayı hedefliyor.
Apple içinde bazı üst düzey yöneticiler bu servisin tamamen iptal edilmesi gerektiğini düşünüyor. Yazılım bölümünden Craig Federighi’nin bu görüşü savunduğu iddialar arasında yer alıyor. Fakat bu bakış açısı her kesimde aynı şekilde karşılık bulmuyor. Zira bu yıl Apple Watch Ultra 3 modelinin uydu bağlantı desteğiyle gelebileceği öne sürülüyor.
Tüm bu gelişmelere rağmen Apple, uydu iletişiminde belirli bir sınırı aşmak istemiyor gibi görünüyor. Ne olursa olsun, Apple’ın bu teknolojiyi kendi ekosistemine entegre ederken fazlasıyla temkinli davrandığı açık.
