ABD ile Çin arasında uzun süredir devam eden TikTok pazarlıkları kritik bir aşamaya girdi. Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, iki ülkenin anlaşma için mutabakata vardığını ve imzaların kısa süre içinde atılacağını duyurdu. Bu açıklama, Donald Trump’ın Çin lideri Şi Cinping ile yaptığı görüşme sonrası geldi. Trump, müzakerelerin olumlu yönde ilerlediğini belirtirken sürecin kısa vadede sonuçlanacağını söyledi.
Trump’ın ifadeleri sürecin hızlandığını gösterse de net bir tablo çizmedi. Truth Social’daki paylaşımında anlaşmanın onaylanmasından memnuniyet duyduğunu yazdı. Bunun yanı sıra Oval Ofis’te yaptığı açıklamada anlaşmayı kendi onayıyla desteklediğini belirtti. Ne var ki Çin kaynakları görüşmeye daha farklı bir bakışla yaklaştı. Bu durum, iki tarafın sürece aynı pencereden bakmadığını ortaya koyuyor.
Çin hükümeti TikTok anlaşmasını piyasa kuralları temelinde değerlendirdi
The New York Times’ın aktardığına göre Çin medyası, Şi Cinping’in şirketin tercihlerini dikkate aldığını yazdı. Şi, müzakerelerin piyasa kurallarına uygun yürütülmesini şart koştu. Buna ek olarak çözümün hem Çin hem ABD’nin çıkarlarını gözetmesi gerektiğini vurguladı. Öte yandan Pekin, anlaşmaya temkinli bir şekilde yaklaşmayı sürdürüyor. Tüm bu açıklamalar, Çin’in anlaşmayı yalnızca kendi yasal çerçevesi içinde kabul edebileceğini gösteriyor.
ByteDance tarafından yapılan kısa açıklama, belirsizliği gidermeye yetmedi. Şirket, Trump ve Şi’ye teşekkür ederek ABD yasalarına uyum içinde çalışacaklarını duyurdu. Bunun yanında TikTok’un ABD’de erişilebilir kalması için adımlar atılacağını açıkladı. Ne var ki açıklamanın genel tonu, daha çok diplomatik bir nezaket havası taşıdı. Böylece kamuoyundaki soru işaretleri tam olarak ortadan kalkmadı.
Leavitt’in Fox News’te yaptığı değerlendirmeler anlaşmanın çerçevesini ortaya koydu. TikTok’un ABD’deki yönetim kurulunda yedi sandalye bulunacak ve bunların altısı Amerikalılara ait olacak. Bunun yanı sıra Oracle, veri güvenliği ve kullanıcı gizliliği konularında baş sorumlu olacak. Ek olarak, algoritmanın kontrolü de tamamen ABD tarafına bırakılacak. Bu ayrıntılar, Washington’un güvenlik kaygılarını gidermeyi hedefliyor.
Leavitt, anlaşmanın bütün teknik ayrıntılarında uzlaşıldığını söyledi. Buna rağmen imzaların henüz atılmamış olması süreci belirsiz bırakıyor. Tüm bunların yanında anlaşmanın birkaç gün içinde resmileşmesi beklentisi öne çıkıyor. Eğer imzalar atılırsa, TikTok’un ABD’deki varlığı yasal güvenceye kavuşacak. Böylece aylardır süren tartışmalara bir son verilebilecek.
Reuters tarafından paylaşılan bilgiler anlaşmanın kapsamını daha da genişletiyor. ABD’li yatırımcıların çoğunluk hissesi alması öngörülüyor. Bunun yanında ABD kullanıcıları için yeni bir TikTok uygulaması hazırlanacak. Ek olarak, Trump yönetimine milyarlarca dolarlık bir ödeme planı gündemde. Bu tablo, iki tarafın da ekonomik çıkarlarını gözettiğini açıkça gösteriyor.
Her şeye rağmen anlaşma hâlâ resmiyet kazanmadı. Trump, TikTok’a yönelik yasak için daha önce üç kez erteleme kararı vermişti. Şimdi dördüncü kez tanınan ek süre ile Aralık ayına kadar zaman kazanıldı. Buna rağmen, bu sürenin yeni bir kriz ihtimalini de beraberinde getirdiği konuşuluyor. Bu nedenle imzaların kısa süre içinde atılması kritik önem taşıyor.
Öte yandan kamuoyunda anlaşmanın etkileri tartışılmaya devam ediyor. Bazı uzmanlar, TikTok’un bağımsızlığının kısıtlanabileceğini savunuyor. Buna rağmen, milyonlarca ABD’li kullanıcının uygulamaya erişimini sürdürebilmesi için anlaşmanın gerekli olduğu düşünülüyor. Bunun yanı sıra, Çin’in nihai onay süreci anlaşmanın geleceğini doğrudan etkileyecek. Bu da süreci halen kırılgan kılıyor.
