Türkiye’de satışa sunulan bazı elektronik ürünlerin güvenlik kriterlerini karşılamadığı gerekçesiyle toplatma süreci başlatıldı. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından yapılan teknik denetimlerin ardından, Ticaret Bakanlığı harekete geçerek beş farklı cihaz için piyasadan çekme kararı aldı. Söz konusu cihazların kullanıcılara potansiyel riskler taşıdığı ve mevcut yönetmeliklerle uyumsuzluk içerdiği belirlendi. Bu cihazlardan biri olan Reeder S19 Max Pro S Zoom, dikkat çeken modeller arasında yer aldı.
Reeder markasının S19 Max Pro S Zoom modeli, özellikle teknik uyumsuzluklar ve güvenlik açıkları nedeniyle geri çağrılan ürünlerin başında geliyor. Cihazın, Telsiz Ekipmanları Yönetmeliği’nde yer alan 5. madde kapsamında belirlenen şartları karşılamadığı bildirildi. Yönetmelik, ürünlerin insan sağlığına zarar vermemesi, elektromanyetik uyumluluk taşıması ve radyo spektrumunu verimli kullanması gibi yükümlülükler içeriyor. Ayrıca, cihazların yaygın kullanılan şarj aletleriyle uyumlu olması ve ilgili arayüz sistemlerine bağlanabilirlik sunması gerekiyor.
Bu modelle birlikte toplatma kapsamına giren diğer cep telefonları arasında Dijitsu DCT 90, Hiking X11 ve Hiking X9 yer alıyor. Buna ek olarak, Mercusys AC1200 kablosuz hoparlör cihazı da benzer gerekçelerle piyasadan çekilecek ürünler listesine alındı. Güvensiz Ürün Bilgi Sistemi (GÜBİS) üzerinden yayımlanan bildirimle birlikte, bu ürünlerin teknik denetimlerde başarısız olduğu kamuoyuna açıklandı. Denetimler, özellikle elektromanyetik etkileşimlerde uyumsuzluk ve donanımsal dengesizlikler gibi sorunları gözler önüne serdi.
Tespit edilen güvenlik riskleri nedeniyle ürünlerin toplatılması kararı alındı
Ticaret Bakanlığı, tüketici güvenliği açısından bu tür denetimlerin sürdürülebilir biçimde yürütüldüğünü vurguluyor. Bu süreç, BTK gibi kurumların düzenli olarak piyasadaki cihazları test etmesiyle işliyor. Herhangi bir ürün, belirlenen teknik ve yasal kriterlere uymadığı takdirde, ilgili ithalatçı ya da üretici firmalara ürünleri piyasadan çekme yükümlülüğü getiriliyor. Söz konusu cihazlarda tespit edilen eksikliklerin, yalnızca bireysel kullanıcı güvenliğini değil, aynı zamanda çevresel elektromanyetik dengeyi de olumsuz etkileyebileceği bildiriliyor.
Bu nedenle, adı geçen cihazlardan birine sahip olan kullanıcılar için iade ve değişim hakkı tanınmış durumda. Vatandaşlar, söz konusu ürünü satın aldıkları mağazaya veya satıcıya başvurarak iade talebinde bulunabiliyor. İade sürecinde ürünün bedeli tüketiciye geri ödeniyor ya da tercihe bağlı olarak benzer bir ürünle değişimi sağlanabiliyor. Tüketicilerin bu hakkı kullanabilmeleri için ürünün toplatma kapsamına alındığına dair ilan edilen resmi bildirimden yararlanmaları yeterli oluyor.
Reeder S19 Max Pro S Zoom modelinin özellikle düşük fiyatlı olması nedeniyle geniş bir kullanıcı kitlesine ulaşmış olması, bu toplatma kararını daha da kritik hale getiriyor. Cihazın teknik detaylarında yer alan işlemci, batarya ve bağlantı özelliklerinin, uyum standartlarını yeterince karşılamadığı aktarıldı. BTK’nın yayımladığı teknik raporda, cihazın bazı frekanslarda gerekli koruma değerlerini aşan sinyaller gönderdiği ifade ediliyor. Bu durum, hem kullanıcı sağlığı açısından hem de diğer kablosuz cihazların çalışmasını olumsuz etkileyebilecek nitelikte değerlendiriliyor.
Toplatılan diğer modeller arasında yer alan Hiking ve Dijitsu markalarının da düşük fiyat segmentinde yoğun talep gördüğü biliniyor. Fakat bu ürünlerin üretim ve dağıtım süreçlerinde gerekli testlerin eksik yapılmış olması, piyasada bu tür cihazlara yönelik güvenilirlik algısını sarsıyor. Her ne kadar bazı kullanıcılar bu cihazlardan şikâyetçi olmamış olsa da, teknik denetimler doğrultusunda alınan kararlar bilimsel verilerle destekleniyor. Bu bağlamda, cihazları kullanmaya devam eden kişilerin potansiyel riskleri göz önünde bulundurarak hareket etmeleri tavsiye ediliyor.
Mercusys AC1200 model hoparlörün de benzer teknik eksiklikler taşıdığı BTK tarafından tespit edildi. Kablosuz iletim sırasında ortaya çıkan parazit değerlerinin, belirlenmiş sınırların üzerinde olduğu belirlendi. Bununla birlikte, cihazın Avrupa Birliği regülasyonları ile tam uyumlu olmaması da toplatma kararında etkili oldu. Ürünün, farklı arayüzlerle bağlantı kurma yeteneğinde eksiklikler taşıdığına da raporda yer verildi.
Toplatılan cihazlara dair tüm bilgiler, Güvensiz Ürün Bilgi Sistemi üzerinden kullanıcıların erişimine açık şekilde paylaşılıyor. Bakanlık, bu tür bildirilerin hem üreticiler hem de tüketiciler açısından bağlayıcılık taşıdığını hatırlatıyor. Öte yandan, yeni ürün alımlarında kullanıcıların CE belgeli, TSE onaylı ve resmi ithalatçı garantili cihazlara yönelmeleri gerektiği de vurgulanıyor. Bu yaklaşım, hem teknik uyumluluğun sağlanması hem de uzun vadeli kullanıcı memnuniyeti açısından önem arz ediyor.
