Apple’ın App Store politikaları bir kez daha yargının gündemine taşındı. İsviçre merkezli yazılım şirketi Proton, Apple’a karşı ABD’de antitröst yasaları kapsamında dava açtı. Proton, bu dava ile App Store’daki ücretlerin keyfi ve yapay olduğunu öne sürüyor. Şirketin temel şikayeti, App Store üzerinden alınan yüksek komisyonların adaletsiz olduğu yönünde.
Proton, temelde 23 Mayıs tarihinde açılan ve Güney Koreli geliştiricileri de kapsayan toplu davaya dahil oldu. Ancak bununla yetinmeyip kendi bireysel başvurusunu da mahkemeye sundu. Şirketin Apple’a yönelttiği suçlamalar, sadece ücretlerle sınırlı değil. Uygulama mağazasında geliştiricilere dayatılan politikalar da dava dosyasının bir parçası.
Proton, Apple’ın uygulama dağıtımındaki kontrolünü aşırı buluyor
Proton, mahkemeye sunduğu belgelerde App Store’un gizlilik odaklı küçük firmaları dezavantajlı hale getirdiğini savundu. Şirketin açıklamasına göre, kişisel verileri toplamak üzerinden gelir elde eden büyük firmalar Apple’a komisyon ödemezken, doğrudan hizmet sunan uygulamalar yüksek ücretlere maruz kalıyor. Bu durumun adil rekabet ortamını bozduğu açıkça vurgulanıyor. Buna ek olarak, kullanıcı gizliliğine önem veren girişimlerin sürdürülebilirliğini de tehdit ettiği dile getiriliyor.
Bunun yanında Proton, Apple’ın App Store üzerindeki tekelleşmiş konumunun geliştirici ve kullanıcı ilişkisini de zedelediğini ifade ediyor. Apple’ın, hükümetlerin uygulama kaldırma taleplerine kolaylıkla boyun eğmesi de şirketin eleştirdiği noktalar arasında. Bu tür politikaların ifade özgürlüğünü ve dijital hizmetlerin evrenselliğini kısıtladığı öne sürülüyor. Uygulamaların dağıtımı üzerindeki bu denetimin, teknoloji firmalarının hükümet baskısına açık hale gelmesine yol açtığı belirtiliyor.
Proton’a göre, Apple’ın uygulama içi yönlendirmelere getirdiği sınırlamalar da ciddi bir sorun teşkil ediyor. Şirket, kullanıcılarını SSS ya da yardım sayfalarına yönlendirememekten yakınıyor. Bu durumun, uygulama deneyimini doğrudan olumsuz etkilediği açık bir şekilde ortaya konuluyor. Geliştiricilerin kullanıcıyla sağlıklı bir iletişim kuramaması, hizmet kalitesini düşürüyor.
Tüm bunların yanında Proton, App Store komisyonları yüzünden fiyatları kullanıcı lehine düşüremediğini belirtiyor. Geliştiricilerin gelirlerinden yüzde 15 ila 30 arasında kesinti yapılması, alternatif fiyatlandırma seçeneklerini neredeyse imkansız kılıyor. Bu da kullanıcıların daha fazla ücret ödemesi anlamına geliyor. Şirket, bunun hem ticari hem de tüketici açısından zararlı bir sonuç doğurduğunu savunuyor.
Mahkemeye sunulan belgelerde Proton, sadece maddi tazminat talep etmiyor. Şirketin asıl talebi, App Store’un yapısal biçimde değişmesi. Alternatif uygulama mağazalarının önünün açılması ve farklı ödeme sistemlerinin kullanılabilmesi isteniyor. Geliştiricilerin uygulamalarını kendi sitelerinden sunabilmesi de talepler arasında yer alıyor.
Proton, App Store’un ilk kurulduğu günlerde küçük bir pazar yeri olduğunu fakat bugün internetin merkezi haline geldiğini belirtiyor. Mobil uygulamalar artık milyonlarca insanın bilgiye erişiminde ana kanal durumunda. Şirket, bu ortamın daha özgür ve rekabetçi bir yapıya kavuşması gerektiğini savunuyor. Mevcut durumun, dijital demokrasinin gelişimine zarar verdiği görüşü öne çıkıyor.
Şirket, davadan kazanılacak herhangi bir maddi tazminatı ise bağışlamayı planlıyor. Amaçlarının sadece gelir elde etmek değil, daha adil bir dijital ekosistem oluşturmak olduğu vurgulanıyor. Proton, mahkemeden çıkacak kararın yüzeysel değişiklikler değil, esaslı reformlara yol açmasını talep ediyor. Bu yöndeki hukuki mücadelenin sadece kendileri için değil, tüm geliştiriciler ve kullanıcılar için önemli olduğunu dile getiriyor.
Apple cephesi ise şu an için dava hakkında bir yorum yapmadı. Daha önceki benzer davalarda Apple, kullanıcı güvenliğini sağlamak ve mağaza kalitesini korumak adına bu tür politikalar izlediğini savunmuştu. Fakat giderek artan sayıda geliştirici, bu açıklamaların uygulamadaki baskıcı yöntemleri meşrulaştırmak için yeterli olmadığını düşünüyor. Bu nedenle Apple’ın App Store politikaları, önümüzdeki dönemde daha sık şekilde yargı karşısına çıkabilir.
