OpenAI Stargate projesi, ciddi yapay zekâ altyapı yatırımları hedeflese de yolda tökezlemeye başladı. Amerika Birleşik Devletleri ve yurt dışında dev veri merkezleri kurmayı planlayan bu girişim, 500 milyon dolarlık bir fon arayışı içinde. Ne var ki küresel ekonomik dengelerin sarsılması ve piyasalardaki dalgalanma bu süreci zora soktu. Özellikle finans çevrelerinin projeye karşı mesafeli durduğu belirtiliyor.
Pek çok özel sermaye fonu, banka ve varlık yöneticisi, Stargate’in finansal yapısını yeterince güvenli bulmuyor. Son dönemde yapay zekâ hizmetlerinin ucuzlaması da bu güvensizliği körükleyen etkenlerden biri olarak öne çıkıyor. Artık daha küçük yatırımlarla rekabetçi çözümler üretilebiliyor ve bu durum büyük ölçekli projelere olan iştahı azaltıyor. Tüm bunların yanında yatırımcılar, getirisi belirsiz projelere karşı daha temkinli bir pozisyon almayı tercih ediyor.
OpenAI Stargate uluslararası ticaretteki gelişmelerden de etkileniyor
Buna ek olarak, uluslararası ticaret politikalarında yaşanan gelişmeler de Stargate’in önündeki engellerden biri haline geldi. Özellikle veri merkezi kurulumunda kullanılan ekipmanların ithalatında karşılaşılan gümrük tarifeleri projeyi ciddi biçimde etkiliyor. TD Cowen tarafından yapılan bir analiz, bu tarifelerin inşaat maliyetini ortalama %5 ila %15 arasında artırabileceğini ortaya koyuyor. Bu da bütçe planlamasında öngörülemeyen açıklar yaratıyor.
Gümrük vergilerine ek olarak, soğutma sistemleri, çipler ve sunucu raflarındaki fiyat artışları da toplam proje bütçesini sarsıyor. Donanım bileşenlerinin çoğu yurt dışından tedarik edildiği için kur dalgalanmaları da Stargate için ayrı bir risk oluşturuyor. Bu koşullar altında yatırımcıların maliyet artışı ihtimalini göz ardı etmeleri mümkün olmuyor. Böylece hem ekonomik hem lojistik sebepler yatırımcıyı geride tutuyor.
SoftBank’ın projeye katkı sağlayacağı daha önce kamuoyuna yansımıştı. Ocak ayında yapılan açıklamalarda şirketin ciddi bir sermaye koyacağı belirtilmişti. Buna rağmen SoftBank henüz bir finansman modeli sunmuş değil. Aynı şekilde potansiyel destekçilerle kapsamlı görüşmelere de başlanmış değil.
Bloomberg’in haberine göre bu belirsizlik ortamı sadece Stargate özelinde değil, genel sektörel eğilim açısından da dikkat çekiyor. Örneğin Microsoft ve Amazon gibi dev teknoloji şirketleri bile veri merkezi projelerinde frene bastı. Bazı durumlarda projeler iptal edilirken, bazıları ise ileri bir tarihe erteleniyor. Bu da veri merkezi yatırımlarında bir doyum noktasına yaklaşıldığına işaret ediyor.
Yatırımcıların kafasındaki bir başka soru işareti ise aşırı kapasite endişesi. Yeni veri merkezlerinin devreye girmesiyle birlikte arzın talebin önüne geçmesi ihtimali korkutuyor. Bu durum, getirisi düşük ve işletme maliyeti yüksek yatırımları daha da riskli hale getiriyor. Bu risk faktörü, Stargate gibi dev projeleri doğrudan etkiliyor.
