OpenAI’ın geçtiğimiz haftalarda açıkladığı yeni kurumsal yapı planı, şirketin yatırımcılarıyla olan ilişkilerini de yeniden gündeme taşıdı. Kurumsal yapıda değişikliğe gidilerek, şirketin iş kolunun kamu yararına çalışan, kâr amaçlı bir kuruluşa dönüştürülmesi planlanıyor. Ne var ki, bu dönüşümde nihai kararın verilmesi için en büyük yatırımcılardan biri olan Microsoft’un onayı gerekiyor. The Financial Times’ın haberine göre, bu onay süreci, Microsoft ve OpenAI arasında oldukça yoğun ve hassas bir müzakereyi de beraberinde getirmiş durumda.
Microsoft’un bugüne kadar OpenAI’a yaptığı toplam yatırım 13 milyar doları bulmuşken, böyle bir yeniden yapılanma sürecine kayıtsız kalması beklenemezdi. Müzakerelerde temel başlıklardan biri, Microsoft’un yeni yapıdaki şirkette sahip olacağı hisse oranı olarak öne çıkıyor. Fakat bu görüşmeler, sadece hisselere odaklanmakla kalmıyor. Şirketler aynı zamanda genel iş birliği anlaşmalarını da baştan aşağı yeniden gözden geçiriyor.
Microsoft, OpenAI teknolojilerine erişimini sürdürmek istiyor
OpenAI’ın teknoloji geliştirme sürecinde ortaya koyduğu yeniliklerin, yalnızca bugünü değil 2030 sonrasını da etkileyebileceği belirtiliyor. Bu kapsamda Microsoft’un, gelecekte geliştirilecek yapay zekâ teknolojilerine erişim hakkını elde etmek adına, mevcut hisselerinin bir kısmından feragat etmeye istekli olduğu söyleniyor. Tüm bunların yanında, iki şirket arasındaki iş birliğinin artık sadece yatırımcı-şirket ilişkisinden ibaret olmadığı da açıkça görülüyor. Özellikle OpenAI’ın kurumsal müşterilere doğrudan hizmet sunmaya başlaması, Microsoft’un alanına doğrudan temas eden bir durum oluşturuyor.
OpenAI’ın altyapı projelerine yönelik büyüme hedefleri de bu denklemi daha karmaşık hale getiriyor. Stargate adı verilen büyük ölçekli yapay zekâ altyapı girişimi, yüksek işlem gücü gerektiren modeller için özel çözümler sunmayı amaçlıyor. Bu altyapı girişimi, OpenAI’ın bağımsızlaşma eğilimlerini de ortaya koyuyor. Microsoft’un Azure üzerinden verdiği yapay zekâ hizmetleriyle bu noktada doğrudan rekabet oluşabileceği dikkat çekiyor.
Bu ticari rekabet, taraflar arasındaki ilişkileri zorlarken, pazarlık masasındaki dengeleri de değiştiriyor. Microsoft, bugüne kadar OpenAI ile sıkı bir teknoloji ortaklığı sürdürdü ve Azure platformu üzerinden önemli gelir modelleri oluşturdu. Buna rağmen, OpenAI’ın bağımsız adımlar atması Microsoft’un gelecekteki kazanımlarını sınırlandırabilir. Bu nedenle Microsoft, teknoloji erişimi konusunda daha uzun vadeli teminatlar arıyor.
OpenAI cephesi ise elindeki teknolojik avantajları korumaya çalışırken, yeniden yapılanma planının kendi kurumsal vizyonuyla çelişmemesine büyük önem veriyor. Her şeye rağmen şirket, kamu yararı yaklaşımını kaybetmeden ticari büyümesini sürdürebilmek istiyor. Bu hassas denge, yönetim kurulunun karar alma yapısını değiştirmeden korunmak isteniyor. Fakat bu da Microsoft gibi büyük yatırımcılarla zaman zaman sürtüşmeye neden olabiliyor.
Tüm bunların yanında, görüşmelerin geleceği sadece iki şirketi değil, aynı zamanda küresel yapay zekâ ekosistemini de ilgilendiriyor. OpenAI ve Microsoft’un varacağı yeni mutabakat, sektörün genel yönelimlerine dair ipuçları verebilir. Özellikle büyük teknoloji şirketlerinin kendi içinde ve birbirleriyle olan ilişkilerinde nasıl stratejik kararlar alacağı bu süreçten etkilenecektir. Bu nedenle mevcut pazarlık sadece bir kurumsal yapı değişikliği değil, aynı zamanda sektörün rotasını da etkileyecek bir dönüm noktası olarak görülüyor.
Yine de müzakerelerin bir uzlaşmayla sonuçlanıp sonuçlanmayacağı hâlâ net değil. Tarafların hangi koşullarda anlaşma sağlayacağı, şirketlerin uzun vadeli çıkar dengelerine göre şekillenecek.
