Meta, uzun süredir karşı karşıya olduğu ve şirketin dijital varlıklarını köklü şekilde etkileyebilecek büyük bir yasal engeli geride bıraktı. ABD Federal Ticaret Komisyonu’nun (FTC) açtığı ve Meta’nın (eski adıyla Facebook) Instagram ve WhatsApp’ı rekabeti kısıtlamak amacıyla satın aldığı gerekçesiyle açılan tekel davasında, mahkeme şirket lehine karar verdi. ABD Bölge Yargıcı James Boasberg, FTC’nin Meta’nın hâlen bir tekel olduğu yönündeki iddiasını kanıtlayamadığını belirtti.
FTC, 2020 yılında Donald Trump’ın ilk görev süresi sırasında Meta’ya karşı dava açmıştı. Komisyon, Meta’nın Instagram’ı 2012’de ve WhatsApp’ı 2014’te satın alarak sosyal medya pazarındaki rekabeti olumsuz etkilediğini ve bunun da tüketici zararına yol açtığını öne sürmüştü. Öte yandan Meta ise, bu hizmetlerin ancak kendi altyapı, kaynak ve mühendislik desteğiyle bugünkü milyarlarca kullanıcıya ulaşabildiğini savunmuş, TikTok’un yükselişini de pazarda hâlâ ciddi rekabetle karşı karşıya olduğunun göstergesi olarak sunmuştu.
Mahkemeye göre Meta güncel pazar gücünü yeterince ortaya koymuyor
Yargıç Boasberg kararında, FTC’nin Meta’nın güncel pazar gücünü yeterince ortaya koyamadığını vurguladı. “Meta geçmişte tekel konumunda olmuş olabilir; ne var ki, kurumun bugünkü durumu da aynı şekilde değerlendirdiğini göstermesi gerekirdi,” diyen Boasberg, FTC’nin bu eşiği aşamadığını ifade etti. Bu değerlendirme, Meta’nın TikTok ve YouTube gibi rakiplerle olan güncel rekabetini göz ardı etmeyen bir yaklaşımı yansıtıyor.
Meta adına yapılan açıklamada, alınan kararın şirketin karşı karşıya olduğu yoğun rekabetin bir göstergesi olduğu ifade edilirken, ürünlerinin hem bireyler hem de işletmeler için faydalı olduğu, ABD’de inovasyon ve ekonomik büyümeye katkı sunduğu vurgulandı. Şirket, hükümetle iş birliğini sürdürme ve ABD’ye yatırım yapma yönündeki planlarını da yineledi.
FTC ise karara tepkisini sert bir açıklamayla duyurdu. Kurumun halkla ilişkiler direktörü Joe Simonson, “Bu karardan dolayı derin hayal kırıklığı içindeyiz,” dedi. Boasberg’in hâlihazırda görevden alınma iddialarıyla karşı karşıya olduğunu hatırlatan Simonson, karar sürecinin başından itibaren adil olmayan koşullar altında yürütüldüğünü öne sürdü. FTC’nin kararı temyize taşıyıp taşımayacağı ise belirsizliğini koruyor.
Davanın seyrinde Meta’nın üst düzey isimleri de ifade verdi. CEO Mark Zuckerberg, Instagram Başkanı Adam Mosseri, eski COO Sheryl Sandberg ve Instagram’ın kurucularından Kevin Systrom’un da aralarında bulunduğu yöneticiler mahkeme önünde tanıklık etti. Zuckerberg ifadesinde, TikTok’un yükselişiyle Meta’nın büyüme hızının ciddi şekilde yavaşladığını dile getirdi.
Yargıç Boasberg, FTC’nin “kişisel sosyal ağlar” (PSN) olarak tanımladığı dar pazar çerçevesinin artık geçerli olmadığını belirtti. FTC, Meta’nın bu kategoride Snapchat ve MeWe gibi sınırlı sayıda uygulama ile rekabet ettiğini öne sürmüştü. Ancak mahkeme, TikTok ve YouTube’un sosyal medya kullanıcıları üzerindeki etkisinin görmezden gelinemeyeceğini kaydetti. Boasberg, “TikTok’un pazardaki varlığı, FTC’nin tekel iddiasını geçersiz kılıyor,” ifadesine yer verdi.
