Google’ın yeni arama özelliği, yayıncıların ziyaretçi ve gelir kaybı yaşamasına neden oluyor
Euronews tarafından yapılan değerlendirmelere göre, Google’ın “Yapay Zekâ Özeti” adını verdiği yeni arama özelliği, kullanıcıların bağlantılara tıklama ihtiyacını azaltıyor. Bu durumdan en fazla etkilenenler ise haber siteleri ve içerik üreticileri.
2024 yılı itibarıyla ABD ve diğer bazı ülkelerde aktif hale getirilen bu özellik, kullanıcı arama sorgularına doğrudan Google sayfası üzerinden özetlenmiş yanıtlar sunuyor. Bu özetler, Gemini isimli yapay zekâ modeli tarafından hazırlanıyor. Kısa cevapların hemen altında kaynak bağlantıları bulunsa da çoğu kullanıcı bu linklere yönelmiyor. Arama yapan kişiler, ihtiyaç duydukları bilgiyi doğrudan özetten alıyor.
Bu yeni yapı, özellikle sağlık, gezi, teknoloji ve ürün değerlendirmesi gibi konularda içerik sunan siteleri etkiliyor. Similarweb verilerine göre, bu tür internet sitelerinin Google üzerinden aldığı organik trafik üç yılda yüzde 55 oranında azaldı. Bu da içerik üreticileri için önemli bir görünürlük kaybı anlamına geliyor. Reklam gelirleri, bağlantı tıklamalarına dayandığı için bu düşüş, doğrudan ekonomik zarara dönüşüyor.
HuffPost, Washington Post, Business Insider ve The New York Times gibi uluslararası medya kuruluşları da bu süreçten etkilenmiş durumda. Örneğin, HuffPost’un masaüstü ve mobil erişimi, organik trafik açısından yarıdan fazla azaldı. Business Insider CEO’su Barbara Peng, Mayıs 2025’te çalışanlarının yüzde 21’ini işten çıkarmak zorunda kaldı. Trafik kaybı bu kararda doğrudan gerekçe olarak gösterildi.
Google arama sonuçlarının en üstünde yer alan özetler site bağlantılarını geri plana itiyor
Yeni sistemde, özetin altında görünen kaynak bağlantıları, kullanıcıların dikkatinden kolayca kaçabiliyor. Pew Research Center tarafından yapılan araştırmaya göre, yapay zekâ özetlerinin yer aldığı aramalarda, kullanıcıların sadece yüzde 1’i kaynak bağlantıya tıklıyor. Diğer kullanıcılar, Google tarafından sunulan kısa bilgiyle yetiniyor.
En çok gösterilen kaynaklar arasında Wikipedia, Reddit ve Google’a ait YouTube gibi platformlar yer alıyor. Bu üç kaynağın yapay zekâ özetlerindeki toplam payı yüzde 15. Hükümet siteleri gibi resmî kaynaklar da yapay zekâ özetlerinde geleneksel sonuçlara göre daha sık yer buluyor. Ancak haber sitelerinin bu yapıda öne çıkamadığı görülüyor.
Bazı durumlarda ise içerik tamamen bağlantısız şekilde özetleniyor. 404 Media, yapay zekâ destekli müzik üretimi üzerine hazırladığı özel bir haberin Google’da yapılan aramalarda görünmediğini fark etti. Haber, özet kısmında yer alsa da orijinal içeriğe yönlendiren bir bağlantı bulunmuyordu. Bu gibi örnekler, yayıncıların içeriklerinin arama motorlarında görünürlüğünü doğrudan etkiliyor.
SEO açısından da tablo benzer. The Register’ın derlediği verilere göre, yapay zekâ özetinin gösterildiği aramalarda en üst sırada yer alan sitenin tıklanma oranı ortalama yüzde 34,5 oranında azalıyor. Bu da birinci sayfada yer almanın eskisi kadar anlamlı olmadığını ortaya koyuyor.
Google, özetlerin ardından gelen reklamlarda ise sistemini farklılaştırmış durumda. Reklamlar, doğrudan özet kutularının içinde ya da çevresinde yer alıyor. Alphabet’in 2024 son çeyrekte açıkladığı verilere göre, şirketin toplam geliri geçen yıla göre yüzde 14 arttı ve 96,4 milyar dolara ulaştı. Bu gelirin 54,2 milyar dolarlık kısmı doğrudan reklamlardan elde edildi.
SparkToro’nun yaptığı analiz, her 1000 Google aramasından yalnızca 360’ının Google’a ait olmayan ve reklam ilişkisi bulunmayan sitelere yönlendiğini ortaya koydu. Bu oran, yapay zekâ özetlerinin kullanıma sunulmasıyla daha da düşmüş durumda. İçerik üreticilerinin trafik kayıpları bu çerçevede değerlendiriliyor.
Alternatif arama platformları bu süreçte daha fazla konuşulmaya başlandı. Perplexity gibi yapay zekâ destekli arama motorları, kullanıcıların doğrudan bilgiye ulaşmasını hedefliyor. Bank of America yöneticilerinden Muhammed Resulnejat, Google’ın altyapı yatırımlarının artmasını bu platformlara karşı duyulan rekabet baskısıyla ilişkilendiriyor.
ABD Adalet Bakanlığı’nın Google’a yönelik sürdürdüğü tekelcilik soruşturması da dikkate değer bir başka gelişme. Bakanlık, şirketin arama pazarındaki üstünlüğünü kötüye kullandığını öne sürüyor. Chrome tarayıcısının elden çıkarılması da bu süreçte gündeme getirilen adımlar arasında yer alıyor.
Tüm bu gelişmeler, içerik üreten yayıncıların Google aramaları üzerinden elde ettikleri gelir modellerinin yeniden şekilleneceğini gösteriyor. Bu dönüşüm, hem içerik üreticilerinin hem de teknoloji şirketlerinin çalışma biçimlerini etkiliyor.
