Google, 2019 yılında büyük bir iddiayla başlattığı Privacy Sandbox projesini tamamen sona erdirdiğini duyurdu. Projenin resmî sitesine eklenen açıklama, şirketin reklam teknolojilerinden sorumlu yöneticisi Anthony Chavez tarafından kaleme alındı. Chavez, geliştirilen teknolojilerin sektör tarafından yeterince sahiplenilmediğini açıkça ifade etti. Bu gelişmeyle birlikte, Google’ın çerezsiz reklam hedeflemesine dair en önemli girişimlerinden biri geride kaldı.
Privacy Sandbox, kullanıcı kimliklerini doğrudan açığa çıkarmadan kişiselleştirilmiş reklam sunmayı amaçlıyordu. Google bu yapıyı, üçüncü taraf çerezlerin yerini alacak bir sistem olarak konumlandırmıştı. Ancak zaman içinde işler beklendiği gibi ilerlemedi. Geliştiriciler ve reklam verenler, sistemin sunduğu çözümleri yeterince esnek ve etkili bulmadı. Üstelik, sistemin karmaşıklığı ve mevcut altyapılarla olan uyumsuzluğu da benimsenme oranlarını doğrudan etkiledi.
Google düzenleyici kurumların baskısıyla karşı karşıya kaldı
Bununla birlikte, Privacy Sandbox sadece teknik sorunlarla değil, regülasyon kurumlarının incelemeleriyle de karşılaştı. İngiltere Rekabet ve Piyasalar Kurumu (CMA) ile ABD Adalet Bakanlığı, projenin rekabet ortamını olumsuz etkileyip etkilemeyeceği sorusuna yanıt aramaya başladı. Bu durum, küçük ve orta ölçekli reklam verenlerin olası zararları açısından dikkat çekici bir gelişmeydi. Her ne kadar Google şeffaflık mesajları verse de, kamu otoriteleri bu sistemi detaylı biçimde mercek altına aldı. İşte tam bu noktada, projeye olan güven ciddi anlamda zedelendi.
Tüm bu gelişmelerin ardından, Google çerezleri tamamen kaldırma planını askıya aldı. Şirket, 2024 yılında yaptığı açıklamada, Chrome tarayıcısında kullanıcıların çerez tercihlerini daha bilinçli yönetebileceği bir arayüz sunacağını duyurdu. Bu açıklama, Privacy Sandbox’un varlığını sürdüreceğine dair bir sinyal olarak yorumlanmıştı. Ne var ki, birkaç ay içinde bu tutum değişti. Nisan ayında şirket, üçüncü taraf çerezlerle ilgili mevcut yaklaşımını devam ettireceğini net şekilde ilan etti.
Buna rağmen Privacy Sandbox isminin bir süre daha gündemde kalacağı düşünülüyordu. Ancak Chavez’in yaptığı son açıklama, bu beklentiyi tamamen ortadan kaldırdı. Google artık Privacy Sandbox markasını kullanmayacağını, fakat bu süreçte elde edilen teknik bilgilerin diğer projelerde değerlendirileceğini belirtti. Yani sistemin bazı parçaları farklı yapıların temelini oluşturabilir. Öte yandan bu, projenin tamamının terk edildiği gerçeğini değiştirmiyor.
Google’ın bu kararı, sadece teknolojik açıdan değil, iletişim stratejileri bakımından da dikkatle değerlendirilmeli. Çünkü bu girişim, yıllar boyunca reklamcılık dünyasına yön verecek bir dönüşüm olarak anlatılmıştı. Dolayısıyla bu sessiz geri çekilme, sektördeki güven duygusunu da bir miktar sarstı. Bazı reklam teknolojisi firmaları, bu belirsizlik karşısında kendi alternatif yollarını üretmeye başladı. Bu da, çerez sonrası dönemin daha parçalı bir yapıya dönüşeceğini gösteriyor.
Ayrıca, Google’ın bu kararı sektörün büyük aktörleri arasındaki strateji farklarını da daha net görünür hale getirdi. Apple, Safari tarayıcısında uzun süredir çok daha katı bir gizlilik politikası izliyor. Mozilla ise Firefox üzerinde üçüncü taraf çerezleri varsayılan olarak engellemeye devam ediyor. Tüm bunların yanında, Google’ın daha yumuşak geçiş planı hem avantajlar hem de belirsizlikler içeriyordu. Bu da Privacy Sandbox’un neden gerekli ivmeyi yakalayamadığını anlamada yardımcı oluyor.
Diğer yandan, Google projeyi tamamen rafa kaldırmış olsa da, kullanıcı gizliliğini artırma yönündeki genel hedeflerinden vazgeçmiş değil. Yapılan açıklamada, şirketin Chrome, Android ve web genelinde daha güçlü gizlilik çözümleri üzerinde çalışmayı sürdüreceği vurgulandı. Ancak bu çalışmaların hangi yapılarla yürütüleceği şimdilik net değil.
