Teknoloji

Google’ın karbon salımı yapay zekâ yatırımlarıyla artıyor

google veri merkezi

Google, 2025 Sürdürülebilirlik Raporu’nda karbon salımındaki artışı doğruladı. Yapay zekâ yatırımlarının etkisiyle toplam salım miktarı 15 milyon tonu aştı. Şirketin 2030 yılına yönelik çevresel hedeflerinden uzaklaştığı görülüyor.

Google’ın son yayımladığı 2025 yılına ait sürdürülebilirlik raporu, teknoloji devinin çevresel hedeflerinde yaşanan sapmaları ortaya koydu. Rapora göre, şirketin “niyet bazlı” karbon salımı 2024 yılı içinde yüzde 11 oranında artarak 11,5 milyon metrik tona yükseldi. Bu artış, 2019 yılına kıyasla yüzde 51’lik bir yükselişe işaret ediyor. Ancak raporun eklerinde yer alan ayrıntılı tabloya göre, Google’ın toplam karbon salımı aslında 15,2 milyon metrik tonu geçmiş durumda. Bu miktar, yaklaşık 40 doğalgaz santralinin yıllık salımına denk geliyor. Bu veriler, Google’ın 2030 yılına kadar karbon emisyonunu yarıya indirme hedefinden uzaklaştığını gösteriyor.

Google’ın açıkladığı “niyet bazlı” hesaplamalar, tedarik zincirindeki bazı kategorileri ve yan hizmetleri kapsam dışında tutuyor. Şirket bu kalemlerin doğrudan kontrol alanında olmadığını belirtiyor. Dahil edilmeyen kategoriler arasında bazı satın alınan hizmetler, yemek programları ve taşeron faaliyetler yer alıyor. Bu yaklaşım, toplam çevresel etkinin eksik yansıtılmasına neden oluyor. Yine de kamuya sunulan verilerle, Google’ın faaliyetlerinin gerçek çevresel boyutları daha net şekilde anlaşılabiliyor.

Yapay zekâ alanındaki genişlemeyle birlikte enerji tüketimi de artış göstermeye devam ediyor. Google her ne kadar veri merkezlerinden kaynaklı karbon salımında yüzde 12’lik bir azalma olduğunu belirtse de, 2019 yılına kıyasla bu salımlar hâlâ oldukça yüksek seviyelerde bulunuyor. Şirket, bu azalmayı daha verimli altyapılar ve yazılım iyileştirmeleri ile açıklıyor. Fakat yapay zekâ temelli uygulamaların ihtiyaç duyduğu işlem gücü arttıkça, bu iyileştirmelerin etkisi sınırlı kalabiliyor.

Yapay zekâ uygulamalarının enerji ihtiyacı karbon azaltma çabalarını sekteye uğratıyor

Google, raporunda bazı dışsal faktörlerin iklim hedeflerine ulaşmayı zorlaştırdığını vurguluyor. Bu faktörler arasında yapay zekânın hızla gelişmesi, enerji politikalarında yaşanan değişiklikler ve sıfır karbonlu enerji teknolojilerinin yavaş yayılması yer alıyor. Ayrıca bazı bölgelerde bu tür enerji çözümlerinin henüz erişilebilir olmaması da süreci olumsuz etkiliyor. Şirket, bu belirsizliklerin maliyetleri, uygulanabilirliği ve zamanlamayı etkileyebileceğini belirtiyor. Bu nedenle daha esnek hareket edilmesi gerektiğini ifade ediyor. Rapor, gelecekteki enerji ihtiyacının öngörülememesi nedeniyle uzun vadeli planlamaların zorluk taşıdığını da ekliyor.

Sadece Google değil, Microsoft ve Meta gibi şirketlerde de yapay zekâ kaynaklı enerji tüketimi artış gösteriyor. 2025 yılı sonunda yapay zekâ sistemlerinin enerji tüketiminin Bitcoin’in tüketimini geçmesi bekleniyor. Meta’nın Louisiana’da inşa ettiği doğalgazla çalışan yeni veri merkezi bu eğilimin bir örneği olarak öne çıkıyor. Ayrıca ABD Başkanı Donald Trump’ın imzaladığı yeni kararnameyle, yapay zekâ veri merkezlerinde kömür kullanımını teşvik eden düzenlemeler yürürlüğe girdi. Bu gelişmeler, temiz enerjiye geçiş hedefleriyle çelişen politikaların teknoloji şirketlerinin iklim vaatlerini nasıl zorlaştırdığını ortaya koyuyor.

Bu tabloya rağmen, bazı girişimler daha verimli yapay zekâ modelleri geliştirmeye çalışıyor. Çin merkezli DeepSeek gibi kuruluşlar, işlem maliyetini ve enerji tüketimini düşürecek yeni modeller üzerinde çalışıyor. Ancak bu girişimler henüz büyük ölçekte uygulanabilir duruma gelmiş değil. Google gibi şirketler, bu teknolojiler yaygınlaşana kadar karbon salımını azaltma konusunda ciddi engellerle karşılaşmaya devam ediyor. Bu süreçte şeffaf raporlama, çevresel etkilerin gerçek boyutlarını daha açık şekilde görmeyi sağlıyor.