Hollywood’un iki dev stüdyosu Disney ile Universal, yapay zekâ teknolojileriyle ilgili en ciddi telif hakkı davalarından birini başlattı. Kaliforniya’daki bir federal mahkemeye sunulan şikâyet dilekçesinde, Midjourney’in yapay zekâ tabanlı görsel üretim aracıyla izinsiz içerik ürettiği ifade edildi. Şirketler, bu üretimlerin doğrudan telif hakkı ihlali olduğunu ve yasal koruma altındaki karakterlerin haklarını ihlal ettiğini iddia etti. Dava dosyasında yer alan örnek görseller, iddiaların somut örneklerle desteklendiğini gösteriyor.
Midjourney’in herhangi bir kullanıcıdan gelen komutla, Darth Vader ya da Minions gibi karakterleri neredeyse anında üretebildiği belirtiliyor. Bu durumun, sadece görsel üretimle sınırlı kalmayacağı, yakında video içeriklerle daha da ileri taşınacağı savunuluyor. Şirketler, Midjourney’in karakterleri pazarlama ve tanıtım faaliyetlerinde kullandığını da öne sürüyor. Tüm bunların yanında, karakterlerin yaratım sürecine katkı sunmayan bir aracın, doğrudan bu içeriklerden fayda sağlaması tepki çekiyor.
Disney ve Universal, karakterlerini korumak için yapay zekâ şirketine karşı dava açtı
Dava metninde, Midjourney’in karakter üretim sisteminin “sonsuz sayıda izinsiz kopya üreten dijital otomat” gibi çalıştığı ifade ediliyor. Öte yandan, Disney ve Universal, yapay zekâ platformunun bugüne dek yapılan hiçbir uyarıya yanıt vermediğini ileri sürüyor. Bu sessizliğin, ihlallerin bilinçli biçimde sürdürüldüğünü gösterdiği vurgulanıyor. Her iki şirket de bu süreçte, diğer yapay zekâ platformlarının telif filtreleri geliştirmesine karşın Midjourney’in hareketsiz kaldığını belirtiyor.
Midjourney’in kısa süre sonra kullanıma sunmayı planladığı video üretim aracının durumu daha da karmaşıklaştırabileceği belirtiliyor. Şirketin, bu aracı eğitirken yine telifli görseller kullandığı düşünülüyor. Buna ek olarak, eğitimin sürdüğü bu aşamada bile ihlallerin devam ettiği yönünde kuvvetli şüpheler bulunuyor. Disney ve Universal, video üretim aracıyla daha büyük telif sorunlarının doğabileceği uyarısını yapıyor.
Davada sunulan örnek karakterler arasında Yoda, WALL-E, Elsa, Iron Man, Aladdin, Lightning McQueen ve Deadpool gibi popüler figürler yer alıyor. Tüm bu karakterlerin üretiminin izinsiz biçimde gerçekleştiği ileri sürülüyor. Görsellerin, kullanıcıların erişimine açık biçimde sunulması da telif hakları açısından ayrı bir sorun yaratıyor. Bu karakterlerin uzun yıllar süren yatırımlarla oluşturulduğu vurgulanarak, bu üretimlerin değerinin yapay zekâ tarafından hiçe sayıldığı belirtiliyor.
Bununla birlikte, davacılar Midjourney’in sistemli biçimde telif hakkı ihlali yaptığını ileri sürüyor. Bu iddialar yalnızca görsel üretimle sınırlı kalmıyor; platformun kullanıcı tabanını büyütmek için bu karakterleri özellikle öne çıkardığı belirtiliyor. Telifli karakterlerin, şirketin pazarlama stratejilerinin parçası hâline geldiği ifade ediliyor. Bu bağlamda, yalnızca ihlalin değil, ticari faydanın da haksız biçimde elde edildiği savunuluyor.
Midjourney’in ise dava hakkında sessiz kalmayı tercih ettiği görülüyor. Şirketten herhangi bir resmi açıklama yapılmadı. Ne var ki, sürecin yargıya taşınmış olması bu sessizliğin daha fazla sürdürülmesini güçleştirebilir. Jüri önüne taşınacak dava ile sürecin kamuoyuna da açık hâle gelmesi bekleniyor.
Bu dava, Hollywood’un yapay zekâya karşı açtığı ilk büyük telif davası olarak dikkat çekiyor. Fakat bu, AI şirketlerinin ilk kez yasal zorluklarla karşılaştığı bir durum değil. Daha önce OpenAI, The New York Times tarafından dava edilmiş; yazar George R.R. Martin ve birçok yayınevi de benzer gerekçelerle hukuki sürece gitmişti. Anthropic, Universal Music ve Reddit gibi taraflarla yaşanan diğer davalar da bu alandaki yasal belirsizlikleri gün yüzüne çıkarıyor.
Tüm bu gelişmeler, içerik üreticileri ile yapay zekâ şirketleri arasında daha uzun sürecek bir hukuki mücadelenin sinyallerini veriyor. Telif haklarının dijital çağda nasıl korunacağı, yeni nesil teknolojiler karşısında nasıl şekilleneceği henüz netleşmiş değil. Disney ve Universal’ın davası, bu karmaşık denklemde önemli bir durak olarak öne çıkıyor. Yargının vereceği karar, ileride benzer durumlarda emsal teşkil edebilir.
