Çinli düzenleyiciler, ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick’in demeçlerine tepki gösterdi. Lutnick’in açıklamaları, Pekin’de “hakaret” olarak nitelendirildi. Bunun üzerine Çin merkezli teknoloji şirketleri Nvidia H20 yapay zekâ çiplerinden uzak durmaları için uyarıldı.
ABD, bu yılın nisan ayında H20 modelinin satışını yasaklamıştı. Gerekçe, çiplerin Çin ordusu tarafından yapay zekâ alanında kullanılabileceği endişesiydi. Temmuz ayında kısıtlamalar kaldırıldı ve sevkiyatlara yeniden başlanmasına izin çıktı. Buna rağmen, Lutnick CNBC’de yaptığı açıklamada Çin’e en güçlü ürünlerin verilmediğini açıkça söyledi. Bu sözler Pekin’de hem siyasi hem de ekonomik bir karşılık buldu.
Çin Nvidia H20 siparişlerinin iptali için şirketlere uyarıda bulundu
Lutnick’in ifadeleri, Çinli kurumların daha sert adımlar atmasına neden oldu. Siber Uzay İdaresi, Alibaba ve ByteDance gibi devlere gayriresmî bir bildirim gönderdi. Bu şirketlerden H20 siparişlerini durdurmaları istendi ve gerekçe olarak ulusal güvenlik incelemesi öne çıktı. Talimata uymayanların ağır para cezalarıyla karşı karşıya kalabileceği vurgulandı. Bu nedenle teknoloji şirketlerinin bu yöndeki çağrılara kayıtsız kalması mümkün olmadı.
Benzer bir uyarı da Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu tarafından yapıldı. Yerel şirketlere, yalnızca H20 değil, tüm Nvidia çiplerinden uzak durmaları yönünde tavsiye verildi. Böylece devlet kurumları aynı çizgide buluştu ve konu siyasi bir kararlılığa dönüştü. Bunun yanı sıra, yerli çip üretimine yönelik baskı daha görünür hale geldi. Ne var ki kısa vadede dışa bağımlılık ortadan kalkmadı.
Bu süreçte Çin’in yapay zekâ kapasitesi kritik bir eşikte bulunuyor. Yapay zekâ sistemleri için yüksek performanslı çiplere hâlâ büyük ihtiyaç var. Şirketler küresel rekabette geri kalmamak için güçlü donanımlara erişmek zorunda. Buna rağmen, hükümetin yönlendirmeleri yabancı tedarikçilere olan ilgiyi kısıtladı. Tüm bunların yanında, yerli üretim için ayrılan teşvikler daha da arttı.
Reuters’ın aktardığı bilgilere göre Nvidia yeni bir çip üzerinde çalışıyor. Blackwell mimarisi temel alınarak geliştirilen bu modelin H20’den daha güçlü olacağı öne sürüldü. Fakat Blackwell Ultra GPU’larının yalnızca yarısı kadar işlem kapasitesi sunacağı belirtiliyor. Onay süreçleri henüz tamamlanmadı ve sevkiyatın netleşmesi zaman alacak. Bu durum, ABD-Çin arasındaki teknoloji geriliminin çip pazarında devam edeceğini gösteriyor.
ABD yönetiminin bu yeni üründen haberdar olduğu iddia ediliyor. Başkan’ın, Nvidia CEO’su Jensen Huang ile doğrudan görüşeceği konuşuluyor. Bu görüşmenin, şirketin Çin’deki geleceği açısından belirleyici olabileceği dile getiriliyor. Buna rağmen, kesinleşmiş bir karar henüz yok. Öte yandan bu süreç, şirketin küresel pazardaki stratejilerini de etkileyecek.
Çin’in çip hamleleri yalnızca tepki niteliğinde değil, aynı zamanda bir dönüşüm arayışıyla ilgili. Huawei’nin Ascend serisi işlemcileri ve Alibaba’nın kendi çözümleri bunun göstergesi oldu. Pekin yönetimi uzun vadede yabancı tedarikçilere bağımlılığı azaltmayı amaçlıyor. Buna rağmen, güçlü bir ekosistem kurmak kolay olmayacak. Her şeye rağmen yatırımların yönü artık netleşti.
Kısa vadede Çinli şirketlerin yabancı çiplere ihtiyacı sürüyor. Nvidia gibi üreticiler, tüm kısıtlamalara rağmen ülkede önemli bir oyuncu olmaya devam ediyor. Öte yandan yerli alternatifler geliştikçe dengeler yavaş yavaş değişiyor. Bu değişim çip pazarında yeni rekabet biçimlerini ortaya çıkarıyor. Tüm bunların yanında, teknoloji bağımsızlığı Pekin için öncelikli hedef haline geliyor.
