Microsoft’un Windows 11 tabanlı Copilot Plus bilgisayarlarında sunduğu Recall adlı yapay zekâ özelliği, yazılım dünyasında sert tepkilerle karşılanıyor. Bu özellik, kullanıcının bilgisayar ekranını arka planda sürekli olarak kaydediyor. Sistem, ekran görüntülerini belirli aralıklarla alıp yerel bellekte saklıyor. Kullanıcının ne yaptığına dair ayrıntılı bir dijital kayıt oluşuyor. Bu kayıt Brave ve AdGuard’ın tepkisini çekti.
Tüm bunların yanında, Recall’un arka planda ne zaman ve nasıl devreye girdiği konusu da belirsizlik taşıyor. Gizlilik odaklı uygulamalar için bu, kolay kabul edilebilir bir durum değil. Özellikle bireysel veri güvenliği konusunda hassasiyet gösteren yazılımlar, bu özelliğe karşı koruma kalkanı oluşturuyor.
Brave ve AdGuard, Recall’un veri toplamasını doğrudan engelledi
AdGuard, Recall’un ekran görüntüsü alarak çalışmasının temelde rahatsız edici olduğunu açıkça dile getiriyor. Şirketin blog gönderisinde, bu tür bir sistemin kişisel mesajlaşmalar ya da kredi kartı gibi kritik bilgilerin bulunduğu ekranları da kaydedebileceği belirtiliyor. Her ne kadar Microsoft bu kayıtların sadece cihaz içinde kalacağını söylese de, güvenlik uzmanları bu yaklaşımı yeterli bulmuyor. AdGuard’a göre, kullanıcıların gizliliği böyle bir ortamda sağlıklı şekilde korunamaz.
Brave ise Recall’a karşı daha esnek ama net bir pozisyon almış durumda. Tarayıcı, Recall’un kendi uygulamasına erişmesini varsayılan olarak devre dışı bırakıyor. Buna rağmen isteyen kullanıcılar için ayar menüsünden bu özelliği etkinleştirme imkânı sunuluyor. Brave, bu kararı alırken Signal uygulamasının Recall karşıtı tutumundan etkilendiğini de açıkça belirtiyor.
Signal, Recall’un ilk duyurulmasının ardından bu özelliğe karşı harekete geçen ilk uygulamalardan biri olmuştu. Mayıs ayında alınan bir güncellemeyle, ekran görüntüsü alınmasını engelleyen DRM bayrakları uygulamaya eklendi. Bu sayede Recall yalnızca Signal’e değil, herhangi bir üçüncü taraf ekran erişim aracına da ulaşamaz hale geldi. Signal’in bu tutumu, diğer gizlilik odaklı geliştiricilere de örnek teşkil etti.
Microsoft’un Recall özelliğini geliştirirken uygulama geliştiricilere detaylı kontrol seçenekleri sunmaması, birçok yazılım firmasının eleştirisini çekiyor. Signal bu noktada açık bir eksiklik olduğuna vurgu yapıyor. Geliştiricilerin kendi uygulamaları içinde Recall gibi sistem özelliklerini sınırlandırabilmesi gerekiyor. Ancak şu an için bu kontrol yalnızca belirli kategorideki uygulamalar için mümkün.
Brave’in bu konuda daha fazla ayrıcalığa sahip olması, Microsoft’un tarayıcılara özel esneklik tanımasıyla açıklanıyor. Şirket, web tarayıcılarının veri güvenliği açısından daha hassas uygulamalar olduğunu kabul ediyor. Bu yüzden Brave gibi tarayıcılara, Recall’a özel kontrol yetkisi verilmiş durumda. Fakat aynı imkânların diğer uygulama geliştiricilere tanınmaması, sektörde eşitlik sorununu gündeme getiriyor.
AdGuard, bu tür yapay zekâ temelli özelliklerin gelecekte daha da yaygınlaşacağına dikkat çekiyor. Bu yüzden şimdi atılan adımların sadece bugünü değil, gelecekteki kullanıcı deneyimini de etkileyeceğini düşünüyor. Arka planda çalışan sistemlerin daha şeffaf ve kullanıcıya açık şekilde düzenlenmesi gerektiği yönünde çağrılar artıyor. Uygulama geliştiricileri, bu tür AI özelliklerine karşı daha güçlü denetim mekanizmaları talep ediyor.
Microsoft’un Recall özelliğini mevcut haliyle yaygın şekilde kabul ettirmesi kolay görünmüyor. Kullanıcılar ve geliştiriciler arasında oluşan güven boşluğu, bu tür özelliklerin işlevselliğini sınırlayabilir.
