Türkiye’de son 24 saate yakın zamandan bu yana sosyal medya platformlarında yaşanan erişim sorunları sona erdi. Bant daraltma uygulaması kaldırıldı ve kullanıcılar yeniden X, YouTube, Instagram, TikTok ile WhatsApp gibi uygulamalara VPN olmadan bağlanmaya başladı.
Bant daraltma, erişimi tamamen engellemek yerine hızı kısıtlayan bir yöntem olarak tanımlanır. Bu yöntemle bağlantı kurulabilir, fakat sayfalar geç açılır, videolar duraksar ve mesaj iletimleri gecikir. Türkiye’de bu uygulama geçmişte de çeşitli olaylar sırasında devreye alınmıştı. Buna rağmen, bant daraltmanın teknik olarak sadece hız kesmekle kalmadığı, aynı zamanda kullanıcı deneyimini ciddi ölçüde bozduğu biliniyor. Öte yandan, bu tür kısıtlamaların haberleşme servislerine doğrudan etkiler yaptığı sık sık dile getiriliyor. Her ne olursa olsun, bant daraltma sonlandığında bağlantılar olağan seyrine dönüyor.
Erişim sorunlarını izleyen bağımsız kuruluşlar bu süreçte detaylı raporlar yayımladı. NetBlocks ve EngelliWeb gibi ağ gözlemcileri, belirli saatlerde X, Instagram, YouTube ve TikTok’un yanı sıra WhatsApp’ta da yoğun yavaşlamalar olduğunu belirledi. Kullanıcılar özellikle akşam saatlerinde mesaj gönderemedi, video oynatamadı ve canlı yayınlara bağlanamadı. Buna rağmen, VPN kullananlar farklı yollarla erişim sağlamayı sürdürdü. Fakat bu yöntem her kullanıcı için geçerli olmadı. Tüm bunların yanında, bant daraltmanın bölgelere göre farklı yoğunlukta hissedildiği de kaydedildi.
Bant daraltma yöntemi İnternet kullanımını önemli ölçüde sınırlıyor
Bant daraltma sırasında yüksek çözünürlüklü videolar oynatılamıyor ve veri akışı kesintiye uğruyor. Kullanıcıların yoğun kullandığı mesajlaşma servislerinde fotoğraf ve video gönderimleri ya uzun sürede tamamlanıyor ya da hiç gerçekleşmiyor. Buna rağmen, metin mesajları daha düşük veri kullandığı için çoğunlukla iletiliyor. Öte yandan, VPN servislerine olan talebin bu dönemde arttığı gözlemlendi. Bu yöntem bağlantıyı farklı ülkeler üzerinden yönlendirerek hız kısıtlamasını aşmaya yarıyor. Bununla birlikte, her VPN çözümü aynı performansı sunmadığı için birçok kullanıcı yine de zorluk yaşadı.
Bugün itibarıyla yapılan kontroller sonucunda bant daraltmanın kaldırıldığı doğrulandı. Türkiye genelinde sosyal medya uygulamaları normale döndü ve kullanıcılar içeriklere kesintisiz ulaşabiliyor. Fakat bu sürecin ne zaman başladığı ve hangi gerekçeyle sona erdiği konusunda resmi makamlarca herhangi bir açıklama yapılmadı. Buna rağmen, erişim ölçümleri ve kullanıcı raporları durumun düzeldiğini net biçimde gösteriyor. Tüm bunların yanında, bant daraltmanın iletişim altyapısı üzerindeki etkileri uzmanların gündeminde yer almaya devam ediyor.
Uzmanlara göre bant daraltma yalnızca sosyal medya uygulamalarını değil, genel İnternet akışını da yavaşlatabiliyor. Bu nedenle, haberleşme altyapısının yanı sıra eğitim, ticaret ve iş süreçleri de bundan doğrudan etkileniyor. Ek olarak, kısıtlamaların uzun sürmesi durumunda kullanıcıların güvenlik riskleri artabiliyor. Ne var ki, bant daraltma uygulaması kaldırıldığında bu sorunlar kendiliğinden ortadan kalkıyor.
