Apple, yeni duyurduğu M5 çipi ile MacBook Pro, iPad Pro ve Apple Vision Pro modellerinde yapay zekâ temelli işlem gücünü önemli ölçüde artırdı. Yeni çip, M4’e göre dört kata kadar GPU performans artışı, daha güçlü Neural Engine ve genişletilmiş bellek bant genişliğiyle öne çıkıyor.
Üçüncü nesil 3 nanometre üretim teknolojisiyle geliştirilen Apple M5, her çekirdekte özel olarak konumlandırılmış Neural Accelerator birimlerine sahip. Bu yapı, grafik işlemcinin yalnızca görüntü oluşturmakla kalmayıp, aynı zamanda yapay zekâ hesaplamalarında da etkin rol oynamasına imkân tanıyor. Şirketin donanım teknolojilerinden sorumlu kıdemli yöneticisi Johny Srouji, yeni çipin GPU gücünü M4’e göre dört kat artırdığını belirtti. Böylelikle M5, yalnızca hız açısından değil, aynı zamanda verimlilik yönünden de önceki nesilleri geride bırakıyor.
M5’in GPU yapısı, Apple’ın kendi geliştirdiği Metal 4 grafik çerçevesiyle doğrudan uyum içinde çalışıyor. Bu sayede, geliştiriciler Tensor API’larını kullanarak Neural Accelerator birimlerini doğrudan programlayabiliyor. Draw Things gibi difüzyon modelleme uygulamaları ile webAI gibi platformlarda yerel model çalıştırma süreçleri artık bulut desteği olmadan gerçekleştirilebiliyor. GPU, üçüncü nesil ışın izleme (ray tracing) teknolojisini de destekliyor. Bu teknoloji sayesinde 3D uygulamalarda ve oyunlarda ışık ve gölge hesaplamaları daha gerçekçi hale geliyor.
M5 çipindeki 10 çekirdekli CPU mimarisi, altı verimlilik ve dört performans çekirdeğinden oluşuyor. Bu yapı, çoklu görev performansında M4’e göre yaklaşık yüzde 15 oranında artış sağlıyor. CPU, GPU ve Neural Engine arasındaki veri paylaşımı da 153 GB/s birleşik bellek bant genişliği sayesinde daha hızlı gerçekleşiyor. Bu hız artışı, yaratıcı profesyonellerin Final Cut Pro ve Adobe Photoshop gibi uygulamalarda aynı anda birden fazla yüksek yoğunluklu görevi yürütmesini kolaylaştırıyor.
Apple M5 çipi, yerel yapay zekâ uygulamalarını daha erişilebilir hale getiriyor
M5’teki 16 çekirdekli Neural Engine, cihaz içi yapay zekâ uygulamaları için özel olarak tasarlandı. Apple Intelligence araçları bu sayede daha kısa sürede sonuç üretebiliyor. Örneğin, Image Playground veya Persona gibi Apple Vision Pro uygulamaları, M5’in daha hızlı Neural Engine yapısıyla birlikte daha akıcı çalışıyor. Apple’ın Temel Modeller (Foundation Models) çerçevesi üzerinden çalışan geliştiriciler de bu donanım optimizasyonundan doğrudan yararlanabiliyor.
Neural Engine’ın verimliliği, GPU ve CPU’daki Neural Accelerator birimleriyle koordineli biçimde çalışarak cihazların enerji tüketimini azaltıyor. Apple, bu yaklaşımıyla yalnızca performans değil, güç yönetimi bakımından da gelişim hedefliyor. Her ne kadar çipin odağında hız ve kapasite yer alsa da, Apple M5’in tasarımında enerji verimliliği kilit unsur olarak konumlandırıldı.
Apple, M5’in üretiminde karbon ayak izini azaltmaya dönük süreçleri benimsedi. Şirketin Apple 2030 planı doğrultusunda, yeni çipin üretiminde kullanılan materyaller ve enerji kaynakları sürdürülebilir yöntemlerle sağlanıyor. M5, bu sayede yalnızca performans açısından değil, çevresel etki bakımından da Apple’ın uzun vadeli hedeflerine uyumlu hale getirildi.
Ek olarak, M5 çipiyle donatılmış MacBook Pro, iPad Pro ve Apple Vision Pro modellerinin enerji tüketimi, önceki nesillere kıyasla daha düşük seviyelerde seyrediyor. Apple, bu durumun cihazların kullanım ömrü boyunca toplam enerji tüketimini azaltacağını ifade ediyor. Dolayısıyla M5, hem performans hem çevresel verimlilik açısından Apple’ın yeni nesil cihaz anlayışını temsil ediyor.
Apple’ın kendi ölçüm sonuçlarına göre M5, M1’e kıyasla yapay zekâ iş yüklerinde altı kata, grafik performansında ise 2,5 kata kadar daha iyi sonuçlar üretiyor. Bu veriler, testlerin Eylül ve Ekim 2025’te Apple tarafından yapılan karşılaştırmalarına dayanıyor. Şirketin açıklamasına göre ölçümler endüstri standardı testlerle yapılmış olup, MacBook Pro sistemlerinin yaklaşık performans seviyelerini gösteriyor.
M5’in tanıtımıyla birlikte Apple, işlemci mimarisinde yapay zekâ temelli bir yapılanmaya geçti. Yeni GPU yapısı, Neural Engine ve yüksek bellek kapasitesiyle birlikte Apple cihazları, yerel yapay zekâ modellerini daha kararlı biçimde çalıştırma yeteneğine kavuştu. Bu gelişme, Apple’ın yalnızca donanımda değil, yazılım ve uygulama ekosisteminde de yapay zekâ uyumlu çözümleri merkezine aldığını gösteriyor.
