İtalya Rekabet Kurumu (AGCM), Apple’a uygulama gizliliği politikaları nedeniyle 98 milyon avronun üzerinde bir para cezası verdi. Karar, şirketin üçüncü taraf uygulamalara yönelik veri toplama kurallarının, şirketin kendi uygulamalarına kıyasla daha ağır ve orantısız olduğu gerekçesine dayanıyor. Düzenleyici kuruma göre, Apple App Store pazarındaki hakim konumunu kötüye kullanıyor ve geliştiriciler üzerinde rekabeti bozucu şartlar oluşturuyor. İnceleme, özellikle reklam gelirine dayalı iş modelleriyle faaliyet gösteren uygulamaların yaşadığı zorluklara odaklanıyor. Bu durum, dijital pazarlarda adil rekabet ve veri koruma dengesi konusunu yeniden gündeme taşıyor.
AGCM’ye göre Apple, üçüncü taraf geliştiricilerden, yasal gizlilik gerekliliklerinin ötesine geçen yükümlülükler talep ediyor. Buna karşın şirketin kendi iOS uygulamaları için daha basit ve tek adımlı bir izin süreci uygulanıyor. Kurum, bu yaklaşımın kullanıcı deneyimini karmaşık hale getirdiğini ve geliştiricilerin aleyhine sonuçlar doğurduğunu belirtiyor. Her ne kadar Apple, gizliliği temel bir ilke olarak savunsa da, düzenleyici otorite bu ilkenin eşit koşullarda uygulanmadığı görüşünde. Bu nedenle ceza kararı, yalnızca maddi bir yaptırım olmanın ötesinde, uygulama ekosistemine yönelik yapısal eleştiriler içeriyor.
Apple uygulama izleme şeffaflık politikası nedeniyle mercek altında
Ceza kararının merkezinde, Apple’ın 2021 yılında kullanıma sunduğu App Tracking Transparency (ATT) politikası bulunuyor. Bu sistem, üçüncü taraf uygulamaların kullanıcıları farklı uygulamalar ve internet siteleri genelinde takip edebilmesi için iki ayrı onay istemesini zorunlu kılıyor. Apple’ın kendi uygulamaları ise benzer bir izni tek dokunuşla alabiliyor. AGCM, bu çift aşamalı onay sürecinin kullanıcıların izin verme oranlarını ciddi biçimde düşürdüğünü ve bunun da kişiselleştirilmiş reklam gelirlerine dayanan geliştiricileri doğrudan etkilediğini ifade ediyor. Buna rağmen Apple, mevcut yapının kullanıcı gizliliğini en üst düzeyde koruduğunu savunmayı sürdürüyor.
Rekabet Kurumu açıklamasında, ATT şartlarının tek taraflı olarak belirlendiği ve Apple’ın ticari ortaklarının çıkarlarına zarar verdiği vurgulanıyor. Kuruma göre, aynı gizlilik seviyesinin tek adımlı bir onay mekanizmasıyla da sağlanması mümkünken, geliştiricilere daha karmaşık bir süreç dayatılması orantısız bulunuyor. Bu yaklaşımın, App Store ekosisteminde dengeleri bozduğu ve Apple’ın platform gücünü pekiştirdiği belirtiliyor. Öte yandan, kullanıcıların veri korumasına yönelik hassasiyetinin de göz ardı edilmediği ifade ediliyor.
Bu karar, Apple’ın benzer gerekçelerle daha önce Fransa’da da ceza almasının ardından geldi. Mart ayında Fransa Rekabet Kurumu, ATT sistemiyle ilgili endişeler nedeniyle şirkete 162,4 milyon dolarlık bir yaptırım uygulamıştı. Apple ise İtalya’daki karara da sert tepki göstererek, Reuters’a yaptığı açıklamada karara kesinlikle katılmadığını ve itiraz yoluna gideceğini duyurdu. Şirket, güçlü gizlilik korumalarını savunmaya devam edeceğini belirtirken, Avrupa’daki düzenleyici baskıların önümüzdeki dönemde teknoloji devlerinin uygulama politikalarını yeniden gözden geçirmesine yol açabileceği değerlendiriliyor.
