Apple ile Teksas merkezli Optis Cellular Technology arasındaki uzun süredir devam eden dava, İngiltere’de sonuçlandı. Mahkeme, Apple’ın Optis’e ait 4G teknolojisiyle ilgili bazı patentleri izinsiz kullandığını tespit etti. Bu karar doğrultusunda Apple, toplamda 502 milyon dolarlık bir ödeme yapacak. Faiz ve diğer yasal giderlerle birlikte bu tutarın 700 milyon doları aşacağı ifade ediliyor.
Dava ilk olarak 2019 yılında Londra’da açıldı ve iPhone ile iPad modellerinde kullanılan bazı hücresel bağlantı teknolojilerinin Optis’in patentlerini ihlal ettiği iddia edildi. Apple, bu teknolojilerin sektör standartları çerçevesinde lisanssız kullanılabileceğini savunsa da mahkeme aynı görüşte olmadı. Mahkeme, Optis’in ileri sürdüğü teknik detayların telif hakkı kapsamında korunması gerektiğini belirledi. İlk aşamada 56 milyon dolar civarında bir ödeme kararı verilmişti.
Ne var ki, Optis bu miktarın kendi fikri mülkiyet haklarının gerçek değerini yansıtmadığını savundu. Bu iddialar yeniden değerlendirilince, mahkeme Apple’ın ödemesi gereken miktarı önemli ölçüde artırdı. Mahkeme, Apple’ın pazarlık gücüyle düşük lisans bedelleri elde etmesini “adil olmayan bir avantaj” olarak tanımladı. Bu ifade, karar metninde açıkça yer aldı.
Apple ise karara itiraz edeceğini duyurdu. Şirketin hukuk ekibi, kararın hatalı olduğunu ve üst mahkemeye taşınacağını belirtti. Buna rağmen Optis, İngiltere mahkemesinin verdiği bu kararın yerinde olduğunu savunuyor. Şirketten yapılan açıklamada, patentlerinin cihazlara sağladığı katkının Apple tarafından küçümsendiği öne sürüldü.
Tüm bunların yanında, Optis’in teknoloji geliştiren bir firma değil, daha çok “patent trolü” olarak tanımlanan bir yapı olduğu da dikkat çekiyor. Yani, kendisi üretim yapmıyor fakat başka şirketlerden topladığı patentlerle dava açarak gelir elde ediyor. Bu yöntem, teknoloji dünyasında etik açıdan sıkça tartışılan bir konu. Apple’ın daha önce de benzer yapılarla mahkemelik olduğu biliniyor.
Öte yandan, Apple’ın büyük bir pazarlık gücüne sahip olması, küçük patent sahipleri açısından ciddi bir dengesizlik yaratıyor. Mahkemenin bu durumu değerlendirmesi, kararın yalnızca teknik değil aynı zamanda ekonomik boyutlara da sahip olduğunu gösteriyor. Optis’in açıklamasında, Apple’ın pazardaki güçlü konumu nedeniyle bazı şirketlerin hak ettikleri lisans ücretlerinden feragat ettiğine vurgu yapıldı. Bu tespit, davanın sektörel etkisini artırıyor.
Her şeye rağmen, Apple gibi dev bir firmanın bu tür davalarda ciddi meblağlar ödemesi yeni bir durum değil. Geçmişte de benzer ihlaller nedeniyle çeşitli firmalara milyonlarca dolar ödeme yaptığı biliniyor. Ancak bu karar, Avrupa pazarında verilen en yüksek tazminat kararlarından biri olarak öne çıkıyor. Bu da İngiltere’nin, teknoloji şirketlerine karşı fikri mülkiyet konusunda daha sert tutumlar geliştirebileceğini düşündürüyor.
