Amazon ile The New York Times (NYT) arasında bu yılın mayıs ayında duyurulan lisans anlaşmasının mali boyutu netleşmeye başladı. The Wall Street Journal tarafından paylaşılan bilgilere göre bu anlaşmanın yıllık değeri 20 ila 25 milyon dolar arasında değişiyor. Taraflar anlaşmayı duyurduklarında finansal detaylara yer vermemişti. Bu yeni bilgiler ise medya içeriklerinin yapay zekâ modellerinde kullanımı karşılığında nasıl bir ekonomik değer yaratıldığını gözler önüne seriyor.
Yayınlanan rapora göre Amazon, bu lisans anlaşması kapsamında New York Times’a düzenli olarak ödeme yapacak. Bu ödemeler, gazetenin 2024 yılındaki toplam gelirinin yaklaşık yüzde birine denk geliyor. Amazon’un anlaşmayla birlikte NYT içeriğine erişimi daha da genişliyor. The Athletic ve NYT Cooking gibi bağlı platformlardaki içerikler de bu kapsama dâhil ediliyor.
Amazon, NYT içeriklerini Alexa’da özetleyerek sunma hakkı da elde ediyor
Amazon’un sadece içerik üzerinde eğitim yapmakla kalmayıp, Alexa üzerinden özetler ve alıntılar sunacak olması dikkat çekiyor. Bu durum, lisans anlaşmasının doğrudan tüketiciye dönük etkilerini de ortaya koyuyor. Kullanıcılar artık Alexa üzerinden New York Times içeriğine kısmen erişebilecek. Bu da sesli asistanların bilgi sunumundaki rolünü daha da güçlendiriyor.
Anlaşmanın mali boyutuna bakıldığında, bazı çevreler bu tutarın yeterli olup olmadığını sorguluyor. Yapay zekânın içerik üretimi üzerindeki etkisi büyürken, medya kuruluşlarının verilerini lisanslaması tartışmalı bir hâl alıyor. Özellikle telif hakları konusunda net sınırların hâlâ çizilmemiş olması, sektör genelinde belirsizlik yaratıyor. Bu çerçevede, Amazon’un ödediği meblağ kimilerine göre düşük kalıyor.
Buna karşılık, diğer büyük medya grupları çok daha yüksek değerlerle anlaşmalar yapabiliyor. Örneğin, News Corp’un OpenAI ile yaptığı anlaşmanın beş yıl için 250 milyon doları aştığı biliniyor. Bu fark, medya şirketlerinin pazarlık gücündeki değişkenliği yansıtıyor. Aynı zamanda teknoloji şirketlerinin hangi içeriklere öncelik verdiğini de ortaya koyuyor.
The New York Times, içeriklerinin izinsiz kullanımı konusunda daha önce ciddi adımlar atmıştı. 2023 yılında OpenAI ve Microsoft’a karşı açtığı dava hâlâ devam ediyor. NYT, bu şirketlerin izinsiz şekilde içeriklerini yapay zekâ modelleri için kullandığını iddia etmişti. Bu dava, sektörün genelinde süregelen hukukî tartışmaları da canlı tutuyor.
Her şeye rağmen, Amazon ile yapılan lisans anlaşması karşılıklı rıza temelinde oluşturulmuş bir örnek sunuyor. Bu da medya kuruluşlarının teknoloji şirketleriyle iş birliği yollarını araştırdığını gösteriyor. Özellikle gelir çeşitliliği yaratmak isteyen yayıncılar açısından bu tür anlaşmalar dikkatle izleniyor. Ancak bu iş birliklerinin uzun vadede içerik kontrolü üzerinde nasıl bir etkisi olacağı hâlâ belirsiz.
Bunun yanında, yapay zekâ teknolojilerinin gelişimiyle birlikte bu tür anlaşmaların sayısında artış bekleniyor. Medya kuruluşları içeriklerini doğrudan nakde çevirmenin yollarını ararken, teknoloji firmaları daha nitelikli eğitim verilerine ulaşmak istiyor. Tarafların çıkarları örtüşse de telif, şeffaflık ve içerik kontrolü gibi konular daha fazla gündeme geleceğe benziyor. Tüm bunların yanında, sektörde etik tartışmaların da alevlenmesi kaçınılmaz duruyor.
